Köy ve kırsaldaki elektrik abonelerini Çevre Bakanlığı ‘çarptı'11/23/2015
Çevre Bakanlığı, Enerji Bakanlığı'na yeni bir yazı göndererek elektrik aboneliği için ‘Yapı Kullanım İzin Belgesi' alınması uyarısı yaptı.
Bu proje bedeli, ruhsat ücreti, asgari sigorta primi gibi ödemelerle bina başına 10-20 bin lira arası ek maliyet demek. Uygulama, özellikle yeni mahalle olan köy ve kırsal kesimi etkileyecek.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Enerji Bakanlığı'na bir yazı göndererek ‘Yapı Kullanım İzin Belgesi' olmayan binalara elektrik bağlanmaması uyarısı yaptı. Uygulama, özellikle köyler ve kırsalda yaşayan vatandaşları etkileyecek. TBMM'de son yasa değişikliğiyle köy ve mezraları da içine alacak şekilde çok sayıda il büyükşehir belediyesi yapıldı. Böylece köyler de, büyükşehir belediye sınırları içinde mahalle oldu. Bu durum ise vatandaşların günlük yaşamını yeni etkilemeye başladı. Daha önce ‘yapı kullanım izni' alınmadan basit evraklarla (muhtar, İl Özel İdare, TEDAŞ veya belediye yazısı gibi) yapılan elektrik aboneliği için Yapı Kullanım İzin Belgesi istenecek olması köy ve kırsaldaki vatandaşlara 10-20 bin lira ilave maliyet doğuracak (Bölgeye göre değişmekle birlikte proje, ruhsat işlem ücretleri). Enerji Bakanlığı yetkilileri “Çok karmaşık bir konu. Öncelikle belediyeleri ilgilendiriyor.” derken, bir büyükşehir belediye yetkilisi ise “Daha önce köy ve kırsalda basit işlemlerle elektrik-su aboneliği olunabiliyordu. Şehirlerin genişlemesi ve büyükşehirlerin kurulmasıyla yeni bir durum oluştu. Köy ve kırsaldaki aboneliklerde sıkıntı oluşturacak bir durum. Çözüm bulunur kanaatindeyiz.” değerlendirmesi yaptı. Çevre Bakanlığı'nın yazısı, bütün il ve ilçeleri kapsıyor.
Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen yasayla Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van'ı kapsayan 13 il büyükşehir belediyesi oldu. Toplam büyükşehir belediye sayısı 30'u bulurken özellikle yeni büyükşehir olan illerde bütün il sınırlarının belediyeye dahil edilmesiyle yol, su, elektrik, kanalizasyon gibi altyapı hizmetlerinin nasıl sağlanacağı tartışma konusu oldu. Bütün il sınırlarının belediye hizmetlerinden yararlanabilmesi için geçiş döneminin yıllar alabileceği konuşuldu. Ancak köylerin belediye sınırları içinde mahalle olmasıyla daha önce bedava veya çok düşük ücretlerle yapılan elektrik-su aboneliği bağlantıları ve kullanım maliyetleri arttı. Belediyeler, henüz köylere yeni yeni hizmet vermeye başlamasıyla vatandaşlar da günlük yaşamındaki ek maliyetleri ödemeye başlıyor. Son büyükşehir yasası köy ve mezra abonelikleri için bazı kolaylıklar getirse da Çevre Bakanlığı'nın 6 Kasım 2015 tarihli yazısının nasıl uygulamaya konulacağı tam olarak bilinmiyor.
ÖNCELİKLİ GÖREV BELEDİYELERİN
Köy ve kırsalda elektrik aboneliği için vatandaşlar, binlerce lira ödemek zorunda kalacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı; elektrik dağıtım şirketlerinin (EDAŞ) ‘Köy, kırsal ve tarımsal alanlar gibi yerlerde elektrik aboneliklerinin nasıl yapılacağı' konulu başvuruları üzerine Enerji Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) ve Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ (TEDAŞ)'a bir yazı gönderdi. Bakanlık yazısında 3194 sayılı İmar Kanunu'na vurgu yaparak bina veya konutlara elektrik bağlanabilmesi için ‘Yapı Kullanım İzin Belgesi'nin' zorunlu olduğuna dikkat çekti. Bu ise proje bedeli, ruhsat ücreti, asgari sigorta primi gibi ödemelerle bina başına 10-20 bin lira arası ek maliyet anlamı taşıyor. Çevre Bakanlığı'nın 6 Kasım 2015'te hazırladığı ve kurumlara gönderdiği yazıyla ilgili Enerji Bakanlığı yetkilileri uygulamadaki zorluğa dikkat çekti. Aynı yetkililer konuya açıklık getirdi: Uygulama doğru. Kaçak, sağlıksız ve plansız yapılaşmanın önüne geçilmesi gerekiyor. Tabii, son kanun değişiklikleriyle şehirlerin yapıları ve imar durumları değişti. Köyler ve kırsal alanlar mahalle oldu. Bunların yeni elektrik, su abonelikleri olması halinde ne olacak? Uygulama da sorunlar yaşanacak gibi gözüküyor. Vatandaşlar için külfet oluşturuyor. Öncelikle belediyeleri ilgilendiriyor. Mahalli idarelerin yeni durumla ilgili ruhsat işlemlerinin kolaylaştırılması, ücretlerin köyden mahalleye dönüşen yerler için düşürülmesi, kırsaldaki abonelere kolaylık gösterilmesi gibi önlemleri devreye sokabilir. Ama karmaşık bir konu.
YENİ BİR DURUM
Çevre Bakanlığı'nın kamu kurumlarına gönderdiği yazı, tartışma konusu oldu. Bir büyükşehir belediyesi yetkilisi mevcut uygulamada yeni binaların elektrik, su aboneliği gibi işlemlerinde Yapı Kullanım Belgesi istendiğini ifade etti. Aynı yetkili konuyla ilgili şu bilgileri verdi: Merkezi yerlerde zaten yasada belirtilen işlem ve evraklar alınıyor. İlk bakışta köy, kırsal alan, mezralar gibi yerlerde abonelerin mağduriyeti olabilir. Elektrik dağıtım şirketleri bunu istiyordu. Ama köy ve mezraların durumu farklı. Yapı ruhsatı alınacak olması belli bir maliyet gerektiriyor. Amaç kaçak yapılaşmayı önlemek. Ancak kırsal bölge için ödenecek ücretleri vatandaşlar yüksek bulabilir. Yeni bir durum. Köyleri de kapsayacak şekilde çalışmalar yapılacaktır, yapılması gerekiyor. Zor bir konu. Vatandaşların da mağdur edilmemesi gerekiyor. Zaman / Ekonomi / 23.11.2015